زمان تقریبی برای مطالعه این مقاله: ۴ دقیقه
همه ما میدانیم وقتی داریم در کنار دیگران و تحت عنوان یک گروه کار میکنیم، شاید یکی از مهمترین موضوعات این باشد که بتوانیم به خوبی با سایر اعضای گروه کنار بیاییم و برای مقصد مشترکی که داریم، به خوبی با هم همکاری کنیم.
«کار گروهی» (team work) یا با اصطلاح رایجتر «کار تیمی» موضوعی است که برخی افراد معتقدند ضعف بزرگ بسیاری از سازمانها، شرکتها و حتی گروههای چندنفره دانشجویی یا دوستانه است.
حتماً خیلی از ما شنیدهایم که میگویند: یکی از ضعفهای ما ایرانیها کار تیمی است!
مسئله چیست که ما اینقدر نسبت به کار گروهی و تیمی حساسیت پیدا کردهایم و فکر میکنیم نمیتوانیم از پس آن بر بیاییم؟
ضعف کار ما در کجاست که نمیتوانیم به درستی در یک گروه قرار بگیریم یا یک گروه را به سلامت، تا رسیدن به هدف نهایی، سرپرستی یا همراهی کنیم؟
اهمیت کار گروهی چیست؟
تا به حال چند بار در کنار دوستان، همکاران یا شرکای تجاریتان تصمیم گرفتید پروژهای را شروع کنید- و در ابتدا همه مشتاق بودهاند و کلی تعهد و مانیفست و … نوشتهاند که آمادهایم تا آخرین نفس پای کار بایستیم (!)- اما بعد از چند ماه، اهدافِ اصلی به کلی فراموش شده و گروه، رفتهرفته از هم پاشیده است؟!
آیا این داستانِ آشنایی نیست؟ فکر میکنید مشکل از کجاست؟ تعامل اعضا ضعیف است؟ مدیریتِ صحیحی وجود ندارد؟ همکاریها نصفه و نیمه و غیر صادقانه است؟ اهداف گروه شفاف نیست؟ و …
در مجموعه مقالاتی که تحت عنوان «کار تیمی» قرار است در سایت منتشر کنیم، میخواهیم در حد توان علمیمان به جنبههای مختلف این موضوع بپردازیم.
در اولین قسمت از این بخش میخواهیم در مورد «انواع روشهای تفکر» در افراد مختلف صحبت کنیم و در واقع تیپهای شخصیتی مختلف را از زاویه «انواع تفکر» مورد بررسی قرار دهیم.
مراجع و منابع اصلی این مجموعه مقالات چیست؟
پایه و زمینه اصلی این مقاله و مجموعه مقالاتِ بعدی با موضوع «انواع تفکر» بر اساس تحقیقات افراد زیر به نگارش در آمده است:
۱. آقای Mark Bonchek مؤسس بنیاد تحقیقاتی Shift Thinking
۲. خانم Elisa Steele مدیر عامل شرکت Jive
که هر دو شرکت در زمینه ارائه روشهای نوین برای بهبود کار تیمی در سازمانها فعالیت میکنند.
اگر میخواهید به عنوان عضوی از یک تیم، به خوبی در کنار سایر اعضا قرار بگیرید و با آنها کنار بیایید، یا به عنوان مدیر و رهبر یک گروه وظیفه سرپرستی و پیشبرد اهداف را دارید با این مجموعه مقالات همراه تیپشناسی نوین باشید.
دقت کنید فرقی نمیکند که شما عضوی از یک گروه باشید که میخواهید سازگاری و عملکرد مؤثر خودتان را در گروه افزایش دهید یا اینکه رهبر گروه هستید و قصد هدایت و سرپرستی گروهتان را به سمت اهدافی مشخص دارید.
با هر ذهنیتی که دارید میتوانید از مطالب این قسمت استفاده کنید.
عملکرد یک گروه را چطور میتوان سنجید؟
وقتی قرار میشود عملکرد یک گروه را بررسی کنیم و در مورد خروجی تیم دقیق شویم لازم است پارامترهای مختلفی را در مورد آن تیم در نظر بگیریم.
به عبارت دیگر، من وقتی قصد دارم عملکرد خودم را در گروه افزایش دهم نیاز دارم اطلاعاتی در مورد یک سری جنبههای خاص از گروهی که در آن هستم داشته باشم.
از طرفی اگر مدیر اجرایی یک بخش هستم و سرپرستی تعدادی از افراد به عهده من گذاشته شده است، لازم است نسبت به خصوصیات مختلف گروهم واقف باشم.
معمولاً این پارامترها را در سه دسته اساسی طبقهبندی میکنیم: اول تیپ شخصیتی افراد بر اساس آزمونهای استاندارد با رویکردهای مختلف تیپشناسی (MBTI، دیسک، مدل پنج عاملی شخصیت، اینیاگرام و …).
دوم توانمندیها و مهارتهای هر کدام از اعضای تیم به خصوص باید بدانیم نقاط قوت و ضعف هر کدام از اعضا چیست.
و سومین عامل مهم برای ارزیابی عملکرد یک تیم نقش و جایگاه اعضاست.
به عبارت دیگر وقتی ما با مجموعهای از افراد که در کنار هم تشکیل یک تیم را دادهاند طرف هستیم، کاملا ضروری است که نسبت به تیپ شخصیتی آنها به کمک ابزار استاندارد و مورد اطمینان آگاه باشیم.
تیپ شخصیتی چه نقشی در تعاملات گروهی و سازمانی دارد؟
چه تعداد از اعضای تیم درونگرا یا برونگرا هستند؟ کدام اعضا اهل ریسک و کدام یک محافظهکار هستند؟ چه کسی روحیه تحلیلگر دارد و چه کسی بیشتر به همدلی و صمیمیت بها میدهد؟
علاوه بر این باید با توانمندیهای افراد گروه آشنا باشیم. اعضای گروه ما چه استعداد ویژهای دارند؟ در چه زمینهای تخصص دارند؟ تحصیلات آنها چیست؟ در چه زمینهای تجربهٔ کار دارند؟
و در نهایت ما موظفیم جایگاه و نقش افراد را در گروه بررسی کنیم. هر کس چه نقشی در تحقق اهداف گروه ایفا میکند؟ آیا توزیع مسئولیتها به خوبی انجام شده و هر کس نسبت به وظیفهٔ خودش آگاه است یا خیر؟
منظور ما از نقش هر کس در تیم (team role)، نقش «اجرایی» او در گروه است. وقتی نقش هر کس را بررسی میکنیم، میخواهیم به این سؤال پاسخ بدهیم که او در گروه «چه کاری انجام میدهد؟» رهبر، مدیر پروژه و پژوهشگر تعدادی از نقشهای افراد در گروه هستند.
آشنایی با انواع «مدلهای تفکر»
شاید کلیدیترین جمله این سلسله بحثها همین باشد:
این درست است که امروزه به راحتی میتوانیم در گروهها و سازمانها به این سؤال پاسخ دهیم که: «هر کس در گروه چه کاری انجام میدهد و چطور عمل میکند؟» اما شاید مسئله مهمتر در گروهها این باشد که: «هر کس چطور فکر میکند؟» و این موضوع به سادگی قابل اندازهگیری نیست.
عملکرد افراد در سازمان با معیارهایی مشخص، قابل اندازهگیری و قابل مشاهده است. اما نحوه فکر کردن و اندیشیدن آنها بدون مجهز بودن به ابزار تحلیلی درست، قابل اندازهگیری نیست.
با این مقدمه نسبتاً طولانی، آماده ورود به بحث مهم «روشهای متفاوت تفکر» میشویم و میخواهیم ببینیم افراد مختلف به چه شکل فکر میکنند و آیا روندِ تفکر در همه افراد مشابه است؟ و اگر مشابه نیست آیا میتوان تفاوتهای افراد را در این زمینه اندازهگیری کرد و آن را در طبقهبندی مشخصی قرار داد یا خیر.
پس اگر به این موضوع علاقهمند هستید، در قسمتهای بعدی این مبحث را پیگیری کنید.
مطالعه قسمت بعدی: تیپهای شخصیتی بر اساس نوع تفکر: چگونه فکر میکنید؟
دسترسی آسان به مجموعه مقالات «موفقیت شغلی و سازمانی»:
موفقیت شغلی: مقاله اول- تیپشناسی MBTI چه کمکی در انتخاب مناسبترین شغل میکند؟
موفقیت شغلی: مقاله دوم- رابطه درونگرایی و برونگرایی با انتخاب شغل مناسب چیست؟
موفقیت شغلی: مقاله سوم- ترجیحات شخصیتی چه تأثیری در انتخاب شغل دارند؟
موفقیت شغلی: مقاله چهارم- مدل تفکر (Thinking Style) شما چگونه است؟
موفقیت شغلی: مقاله پنجم- تیپهای شخصیتی بر اساس مدل تفکر: چگونه فکر میکنید؟
موفقیت شغلی: مقاله ششم- آشنایی با هشت تیپ شخصیتی بر اساس مدل تفکر آنها
موفقیت شغلی: مقاله هفتم- معرفی چهار شغل مناسب برای تیپ شخصیتی ISTJ
موفقیت شغلی: مقاله هشتم- MBTI در توانمندسازی تیمهای کاری و سازمانی چه کمکی میکند؟
موفقیت شغلی: مقاله نهم- تناسب شغل و تیپ شخصیتی چقدر اهمیت دارد؟
موفقیت شغلی: مقاله دهم- این نشانهها را جدی بگیرید: عدم تناسب شغل و تیپ شخصیتی
موفقیت شغلی: مقاله یازدهم- هشت آرکتایپ غالب افراد در محل کار