چطور حد و مرز کمک کردن به دیگران را رعایت کنیم؟

زمان تقریبی برای مطالعه این مقاله: ۶ دقیقه

در قسمت‌های قبلی در مورد کمک کردن بیش از اندازه صحبت کردیم و گفتیم رسیدگی افراطی به دیگران باعث به وجود آمدن مشکلات مختلفی برای فرد می‌شود.

گفتیم اگر بخواهیم به زبان شخصیت شناسی MBTI صحبت کنیم، احتمال این که تیپ شخصیتی ESFJ چنین ویژگی‌ای داشته باشد نسبت به سایر تیپ‌های شخصیتی بیشتر است و ESFJها به‌طور طبیعی تمایل به کمک کردن به دیگران دارند.

در ادامه نتایج تحقیقاتی را بررسی کردیم که نشان می‌دادند بیش از اندازه کمک کردن به دیگران می‌تواند برای عزت نفس فرد بسیار مخرب باشد چون شخصِ کمک کننده را وارد یک چرخه تمام نشدنی و یک اجبار درونی برای کمک کردن به دیگران می‌کند. در این صورت فرد ممکن است آن قدر به دیگران کمک کند که نیازهای شخصی خودش را نادیده بگیرد.

در قسمت قبل هم نشانه‌هایی را ذکر کردیم که به کمک آن‌ها می‌توانستید تشخیص دهید آیا شما هم دچار چنین مشکلی هستید و آیا بیش از اندازه به دیگران رسیدگی می‌کنید یا خیر. (مطالعه مقاله)

در این قسمت- که شاید یکی از مهم‌ترین قسمت‌های این بحث باشد- می‌خواهیم راهکارهایی را برای مقابله با این ویژگی بررسی کنیم.

دقت کنید لزومی ندارد که تمامی این راهکارها در مورد شما صادق باشد و حتی برایتان مفید باشد. راهکارها را بخوانید و آن‌هایی را که احساس می‌کنید برای شما کاربردی‌تر از بقیه است به خاطر بسپارید.

–

چطور برای کمک کردن به دیگران حد و مرزِ سالم بگذاریم؟

این درست است که کمک‌رسانی به دیگران به‌طور طبیعی برای ESFJها لذت‌بخش است، اما به دلایلی که تا به حال بحث کردیم لازم است حد و مرزهایی مشخص و البته سالم برای رسیدگی به دیگران تعیین کنید. تا هم بتوانید واقعاً برای آن‌ها مفید باشید و هم عزت نفس و نیازهای خودتان نادیده گرفته نشود.

فقط این نکته را فراموش نکنید: همه نیاز به کمک دارند، حتی شما. این خیلی طبیعی است که گاهی هم شما از دیگران کمک بگیرید و همیشه در نقشِ کمک‌کننده ظاهر نشوید.

–

۱. یک فهرست (لیست) از نیازها و احتیاجات خودتان تهیه کنید

کمک حال دیگران باشید، اما نه تا جایی که نیازهای خودتان را فراموش کنید. اگر به بچه‌ها کمک می‌کنید ورزش کنند، به همسرتان رسیدگی می‌کنید و … خودتان هم به فکر ورزش، تغذیه و تفریح خودتان باشید. برخورداری از این‌ها حق شماست.

این که به فکر خودتان باشید خودخواهی نیست، یک ضرورت است. بهترین کار این است که به علائق خودتان فکر کنید، اولویت‌های خودتان را ارزیابی کنید و آن‌ها را یادداشت کنید. بعد برای برطرف کردن آن نیازها برنامه‌ریزی کنید. از تفریح و خریدن لباس گرفته، تا رفتن به باشگاه ورزشی و گردش در طبیعت مورد علاقه‌تان، همه را بنویسید و به تناسب، بهشان رسیدگی کنید.

–

۲. وظایف را تقسیم کنید

این وظیفهٔ شما نیست که همهٔ کارها را خودتان انجام دهید. سنگینی بار مسئولیت‌ها به زودی به شما فشار می‌آورد و احتمالاً خیلی زود با انواع دردهای جسمی و روحی مواجه خواهید شد. از طرفی اجازه دهید دیگران هم لذتِ کمک کردن به بقیه را درک کنند. در نتیجه وظایف را بین همهٔ اعضای گروه یا خانواده به تناسب نقش‌ها، تقسیم کنید.

–

۳. احساسات و خواسته‌های خودتان را بیان کنید

اگر کسی از شما کمک خواست و شما به هر دلیلی تمایلی به انجام آن کار نداشتید، این خیلی طبیعی است که دلایل خودتان را به صورت کاملاً منطقی و ملاحظه‌کارانه بیان کنید. به آن‌ها بگویید که تا کجا می‌توانید کمکشان کنید و حد و مرزی مشخص تعیین کنید. ضمناً فراموش کنید که احساسات و نیازهای شما هم درست به اندازه دیگران مهم و ارزشمند است، پس نباید از آن‌ها صرفنظر کنید یا آن‌ها را کم‌ارزش بدانید. در نتیجه هر موقع لازم بود از بقیه کمک بگیرید و درخواست خودتان را بیان کنید.

–

۴. شما حق انتخاب دارید

وقتی چیزی از شما درخواست می‌شود، یعنی حق انتخاب دارید. درخواست با دستور فرق دارد. اگر دیگران از پاسخ منفی شما ناراحت یا عصبانی می‌شوند، این مشکل آن‌هاست و باید مشکلشان را حل کنند. در چنین شرایطی شما مقصرِ ناراحت شدن دیگران نیستید.

–

۵. اولویت‌های خودتان را بشناسید

اگر احساس می‌کنید دیگران دارند از اخلاق خوب شما سوءاستفاده می‌کنند و هر بار کلی مسئولیت روی دوش شما قرار می‌دهند، در این صورت لازم است حد و مرزی سفت و سخت تعیین کنید. به این فکر کنید که چه چیزی خوشایند شماست و چه چیزی حالتان را بد می‌کند. خودتان انتخاب کنید، خودتان اولویت‌هایتان را بررسی کنید. شما مجبور به کمک کردن نیستید، بلکه باید اولویت‌های خودتان را بررسی کنید. زمانی که واقعاً لازم است نه بگویید، در نه گفتن تردید نکنید.

–

۶. صبر کنید و در پاسخ دادن عجله نکنید

حتماً لازم نیست سریع به درخواست دیگران پاسخ مثبت یا منفی بدهید. کمی صبر کنید و جوانب را بررسی کنید. زمان گرفتن برای فکر کردن بیشتر به موضوع هم حق شماست. ببینید آیا وقت، انرژی و حوصله کافی برای انجام کار دارید یا خیر. اگر تحت فشار قرار گرفتید که سریع پاسخ دهید، همیشه بگویید نه، چون در این صورت اگر پشیمان شوید، بعداً می‌توانید نظرتان را عوض کنید و پاسخ مثبت بدهید. اما برعکس این حالت کمی دشوار است.

–

۷. توضیح اضافه ندهید

اگر بنا به دلایلی درخواست کمک کسی را رد کردید، نیازی نیست با کلی توضیح و دلیل آوردن، کار خودتان را موجه جلوه بدهید تا مبادا آن‌ها ناراحت شوند. اگر نمی‌خواهید کمک کنید، صرفاً بگویید نه. همین و نیاز به توضیح اضافه‌ای نیست.

–

۸. خودتان مهم‌تر هستید

وقتی بیش از اندازه به دیگران کمک می‌‌کنید ناخودآگاه به این باور می‌رسید که شما بی‌ارزشید، نیازهای شما مهم نیستند و بقیه از شما باارزش‌تر هستند. چنین دیدگاهی صحیح نیست و برای عزت نفس شما مخرب است. بر عکس آن عمل کنید و خودتان و نیازهایتان را ارزشمند بدانید و در عمل این را نشان دهید. مطمئن باشید مردم، فردی با عزت نفس بالا را بسیار بیشتر دوست دارند.

[kkstarratings]

دسترسی آسان به مجموعه مقالات «درسنامه تیپ‌شناسی»:

تیپ‌های شخصیتی: مقاله اول- باورهای نادرست در مورد ISFJها

تیپ‌های شخصیتی: مقاله دوم- خلاقیت در ISFJها چطور نمود پیدا می‌کند؟

تیپ‌های شخصیتی: مقاله سوم- آیا ISFJها زود احساساتی می‌شوند؟

تیپ‌های شخصیتی: مقاله چهارم- پرورش عمل‌گرایی در تیپ‌های درون‌گرای شهودی (IN) (قسمت اول)

تیپ‌های شخصیتی: مقاله پنجم- راهکارهایی برای پرورش عمل‌گرایی در تیپ‌های IN (قسمت دوم)

تیپ‌های شخصیتی: مقاله ششم- رفتار تکانشی چیست و چه ارتباطی به تیپ شخصیتی دارد؟ (قسمت اول)

تیپ‌های شخصیتی: مقاله هفتم- تیپ شخصیتی ENFP و راهکارهایی برای کنترل رفتار تکانشی (قسمت دوم)

تیپ‌های شخصیتی: مقاله هشتم- چهار عامل ایجاد کنندهٔ استرس در INFJها و روش‌های مقابله با آن‌ها

تیپ‌های شخصیتی: مقاله نهم- INFJها چطور باید جزئیات را مدیریت کنند؟

تیپ‌های شخصیتی: مقاله دهم- مدیریت اختلاف در روابط برای تیپ شخصیتی INFJ

تیپ‌های شخصیتی: مقاله یازدهم- چه موقع INTPها باعث تعجب دیگران می‌شوند؟ (قسمت اول)

تیپ‌های شخصیتی: مقاله دوازدهم- تیپ شخصیتی INTP و رفتار منفعل-پرخاشگر (قسمت دوم)

تیپ‌های شخصیتی: مقاله سیزدهم- چگونه INFJها می‌توانند رابطهٔ عاطفی سالمی را تجربه کنند؟

تیپ‌های شخصیتی: مقاله چهاردهم- خطرات آرمان‌گرایی INFJها در رابطه عاطفی

تیپ‌های شخصیتی: مقاله پانزدهم- ENTP و ENFP چطور باید غول اهمالکاری را شکست دهند؟ (قسمت اول)

تیپ‌های شخصیتی: مقاله شانزدهم- تقویت مدیریت زمان برای تیپ‌های ENFP و ENTP (قسمت دوم)

تیپ‌های شخصیتی: مقاله هفدهم- راز شاد و موفق زیستن INFP چیست؟ 

تیپ‌های شخصیتی: مقاله هجدهم- چطور یک INTJ باید رابطهٔ عاطفی را به نقطه قوت تبدیل کند؟ 

تیپ‌های شخصیتی: مقاله نوزدهم- بیش از اندازه کمک کزدن به دیگران چه خطراتی برای ESFJها دارد؟

تیپ‌های شخصیتی: مقاله بیستم- INFPها چطور می‌توانند زندگی موفقی داشته باشند؟ 

تیپ‌های شخصیتی: مقاله بیست و یکم- اشتباهات INTJها در رابطهٔ عاطفی 

تیپ‌های شخصیتی: مقاله بیست و دوم- چطور یک ESFJ می‌تواند در کمک‌رسانی به دیگران حد و مرز بگذارد؟ 

تیپ‌های شخصیتی: مقاله بیست و سوم- تله‌ای که یک INFP ممکن است در آن گرفتار شود: انتظار بهترین لحظه!

تیپ‌های شخصیتی: مقاله بیست و چهارم- ویژگی‌های رابطه عاطفی سالم برای تیپ شخصیتی INTJ

تیپ‌های شخصیتی: مقاله بیست و پنجم- چهار سبک مختلف کارآفرینی بر اساس تیپ شخصیتی (قسمت اول)

تیپ‌های شخصیتی: مقاله بیست و ششم- چهار تیپ شخصیتی کارآفرین (قسمت دوم)

تیپ‌های شخصیتی: مقاله بیست و هفتم- نکاتی در مورد پرورش مهارت همدلی برای تیپ‌های ESTJ و ISTJ

تیپ‌های شخصیتی: مقاله بیست و هشتم- ESFJها چطور بفهمند دارند بیش از اندازه به کسی کمک می‌کنند؟

تیپ‌های شخصیتی: مقاله بیست و نهم- راهکارهایی برای پرورش همدلی در تیپ‌های برون‌گرا و حسی (ES)

تیپ‌های شخصیتی: مقاله سی‌ام- چهار نکته که ENTJها باید در روابطشان لحاظ کنند

تیپ‌های شخصیتی: مقاله سی‌و‌یکم- چطور حد و مرز کمک کردن به دیگران را رعایت کنیم؟

تیپ‌های شخصیتی: مقاله سی‌و‌دوم- دو نکته در مورد هدفگذاری و برنامه‌ریزی که می‌توانیم از ESTJها یاد بگیریم

تیپ‌های شخصیتی: مقاله سی‌و‌سوم- تیپ INTJ و دو مدل رفتاری متمایز: صریح و پذیرا

تیپ‌های شخصیتی: مقاله سی‌و‌چهارم- شاخص A و T: ماهیت تیپ‌های شخصیتی چطور مشخص می‌شود؟