Sisu چیست؟
۳۰ نوامبر ۱۹۳۹ بود که ارتش اتحاد جماهیر شوروی، بدون اطلاعِ قبلی و به شکل غافلگیرانه به فنلاند حمله کرد و هواپیماهای پُرشمار این ارتش بر فراز شهر هلسینکی (پایتخت فنلاند) به پرواز درآمدند. فنلاند در آستانهٔ یک نبرد نابرابر و در نتیجه ضربه‌ای مهلک قرار گرفته بود.
در این حمله، هواپیماهای شوروی بیش از ۳۵۰ بمب روی شهر فروریختند. در پی این تهاجم، شهروندان بی‌گناه کشته شدند. تمام ساختمان‌ها پودر شدند. و این فقط آغاز ماجرا بود. سه ساعت قبل از حمله هوایی، بیش از ۴۵۰ هزار سرباز ارتش شوروی به سمت مرزهای فنلاند در حرکت بودند. نسبت تعداد سربازهای ارتش شوروی به فنلاند چیزی حدود ۳ به ۱ بود. اما این بدترین قسمت ماجرا نبود. ارتش شوروی، علاوه بر این ۶۰۰۰ تانک و ۴۰۰۰ هواپیما داشت. در حالی‌که فنلاندی‌ها، فقط ۳۲ تانک و ۱۱۴ هواپیما داشتند (منبع).
این سرآغاز جنگی بود که بعدها معروف شد به نبرد زمستان. فنلاندی‌ها به این فکر نمی‌کردند که چقدر تلفات خواهند داد، سؤال آن‌ها این بود که آیا اصلاً کسی از آن‌ها می‌تواند از این مهلکه جان سالم به در ببرد و زنده بماند؟
نبرد زمستان
آن سال، فنلاند زمستانی سخت و بی‌رحم را تجربه می‌کرد. در ماه ژانویه، دمای هوا به چهل درجه زیر صفر رسیده بود. بعلاوه، باتوجه به نزدیک بودن فنلاند به قطب شمال، ۱۸ ساعت از شبانه‌روز تاریک بود. کم بودن قابل توجه قوا، جنگ در تاریکی و سرمای سخت زمستان، و مواجهه با مرگ حتمی باعث شده بود تا سربازان فنلاندی به مفهومی تکیه کنند که صدها سال در فرهنگ فنلاند رواج داشت؛ فلسفهٔ کهن فنلاندی‌ها که نام آن بود: سیسو- Sisu
Sisu کلمه‌ای است که ترجمه‌ی روشن و مستقیمی ندارد، اما مفهوم آن این است: تداوم عمل حتی با وجود شکست‌های تکراری و سختی‌ها و دشواری‌های فراوان. Sisu یک منش و شیوهٔ زندگی است که بر اساس آن فرد علی‌رغمِ به پایان رسیدنِ قوهٔ ذهنی و جسمی، همچنان استمرار و ثابت‌قدمی نشان می‌دهد. در طول مدت نبرد زمستان، استقامتِ ذهنیِ فراوانی که از تفکر Sisu سرچشمه می‌گرفت، تنها چیزی بود که سربازان فنلاندی می‌توانستند به آن تکیه کنند.
فنلاندی‌ها در این نبرد بیش از ۷۰ هزار نفر تلفات دادند. اما دُرشتی این رقم، در مقابل تلفاتِ ۳۲۳ هزار نفرهٔ ارتش شوروی، در همین نبرد، رنگ می‌بازد. تا پایان زمستان، شوروی همه‌چیزش را باخته بود. قرارداد صلح مسکو در ماه مارس ۱۹۴۰ امضاء‌شد. در مجموع، شوروی طی نبرد زمستان با ۹۰۰ هزار سرباز به فنلاند حمله‌ور شد، اما در آخر این فنلاندی‌ها بودند که با ۳۰۰ هزار سرباز مانع تجاوز شوروی به خاک خود شدند و آن‌ها را پس راندند.
Sisu چیست؟
امیلیا لتی (Emilia Lahti)، دانشجوی دکتری دانشگاه آلتو در هلسینکی و دانشجوی سابق دکتر آنجلا داک‌ورث (Angela Duckworth) در دانشگاه پنسیلوانیا بوده است. او مفهوم Sisu را مطالعه می‌کند و به کاربردهای آن در زندگی روزمره توجه دارد. لتی می‌گوید: «Sisu یعنی اقدام کردن و دست به کار شدن در مواجه با سختی‌ها و گرفتاری‌های جان‌فرسا. سیسو دربارهٔ دستاورد نیست، بلکه بیشتر به مواجه شدن با چالش‌ها با عزم و دلاوری است.» او ادامه می‌دهد: «Sisu یعنی کاری را انجام دهیم که در حالت معمول انجام نمی‌دهیم.»
سیسو از جهات بسیاری به مفهوم عزم-Grit شباهت دارد. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که عزم بهترین پیش‌بینی‌کنندهٔ موفقیت فرد در دنیای واقعی است.
(توضیح تایپ‌شناسی: معنی عزم در فرهنگ فارسی عمید: ثبات و پایداری در کاری که اراده شده (+))
مثلاً پژوهش‌های آنجلا داک‌ورث دربارهٔ عزم نشان داده است که:
- در دانشگاه افسری وست پوینت، دانشجویانی که در تست عزم بالاترین نمره را به دست آوردند، احتمال موفقیتشان ۶۰ درصد بالاتر از سایرین بود.
- دانشجویان دورهٔ لیسانس که در تست عزم بالاترین نمره را کسب کردند، معدل بالاتری نسبت به هم‌کلاسی‌های خود داشتند- با وجود این‌که آن‌ها آن‌چنان «تیزهوش» نبودند و در آزمون استعداد تحصیلی نمرات پایین‌تری داشتند. (توضیح تایپ‌شناسی: این پژوهش در دانشگاه‌های آیوی لیگ- Ivy League انجام شده است: یک مجموعه متشکل از معروف‌ترین گروه دانشگاه‌های خصوصی کشور آمریکا است. این گروه متشکل از هشت دانشگاه پرآوازه خصوصی است.)
- وقتی دو فرد هم‌سن ولی با سطح تحصیلی متفاوت را مقایسه می‌کنیم، در این صورت عزم (و نه هوش) تعیین‌کنندهٔ این است که کدام‌یک در آینده باسواد‌تر خواهند بود. (عزم با دقت بیشتری، سواد فرد در آینده را پیش‌بینی می‌کند.)
- برندگان مسابقهٔ تلفظ کلمات دشوار (National Spelling Bee) نسبت به بقیه IQ بالاتری نداشتند بلکه عزم و تعهد آن‌ها به استمرار در تمرین کردن باعث موفقیتشان شده بود.
اما Sisu از عزم عمیق‌تر است. Sisu نوعی استقامت و سرسختی ذهنی است که شما را قادر می‌سازد تا سنگینی مسئولیت‌هایتان را به دوش بکشید، حال هر مسئولیتی، و آن را با اراده و پشتکاری ناگسستنی ادامه دهید و به پایان برسانید. عزم یعنی پیوستگی در عمل، یعنی اقدام مستمر حتی در سخت‌ترین شرایط، یعنی پا پس نکشیدن. Sisu مفهومی فراتر از پشتکار و ثبات قدم دارد. Sisu چیزی است که وقتی هیچ چیز برایتان باقی نمانده، وقتی هیچ راهی ندارید، به آن می‌آویزید.
شکست یک رویداد است، هویتِ شما نیست
جاشوا ویتسکین (Joshua Waitzkin)، یک رزمی‌کار و شطرنج‌باز است. او می‌گوید: «در سطح بالای رقابت، موفقیت اغلب وابسته به این است که چه کسی در آن زمینه حرف اول را می‌زند و بازی را در دست می‌گیرد.» این قوّت ذهنی شما- یا همان Sisuتان- است که باعث می‌شود بازی را در دست بگیرید.
بیشتر آدم‌ها اجازه می‌دهند که نبردشان آن‌ها را تعریف کند. آن‌ها شکست‌ها را به خودشان می‌گیرند و آن را نشان‌دهندهٔ این‌که «من کی هستم» تلقی می‌کنند. اما در مورد آدم‌هایی که استقامت و قوّت ذهنی دارند، این پشتکار و ثبات‌قدمشان است که آن‌ها را تعریف می‌کند ]۱[. آن‌ها شکست را یک واقعه، یک رویداد می‌بینند. شکست چیزی است که بر یک شخص اتفاق می‌افتد، نه بر کیستی و هویت آن شخص ]۲[. این همان طرز فکری است که به سربازان فنلاندی کمک کرد در طول نبرد زمستان دوام بیاورند. آن‌ها با شکست، مرگ و موانعِ غیر قابل عبور احاطه شده بودند، اما Sisu آن‌ها اجازه نداد خود را شکست خورده ببینند. آن‌ها با وجود این وضع، به تلاش خود ادامه دادند.
]۱[: پشتکار و ثبات‌قدمِ من نشان می‌دهد من کی هستم
]۲[: کسی که شکست را به خود می‌گیرد می‌گوید: من آدمِ ضعیفی‌ام، من لیاقت ندارم، دیگران از من بهترند، و … حس ناامیدی و رها کردن و تسلیم شدن در میانهٔ مسیر یعنی شکست را به خودمان گرفته‌ایم، در حالی‌که اگر شکست را عاملی جدا از هویت خودمان بدانیم، به تلاش‌های خود ادامه خواهیم داد. برای درک بهتر موضوع و به‌عنوانِ یک استعاره: نباید شکست را از پشت عینک احساسات و هیجاناتمان ببینیم.
لحظاتی در زندگی همه ما هست که احساس می‌کنیم منابع جسمی و ذهنی‌مان تحلیل رفته‌اند. همیشه روزهایی هست که به واسطهٔ شکست‌های پی‌در‌پی لبریز از حس ناامیدی و دلسردی می‌شویم. علاوه بر این، احتمالاً لحظاتِ فراوانی هم بوده و خواهند بود که قصد محقق کردن هدف یا خواسته‌ای را داشتیم، یا می‌خواستیم چیزی را به دست آوریم اما احساس می‌کنیم بسیار از رسیدن به آن دور هستیم و موانع متعددی هم پیشِ رویمان قرار دارند. در تمام این لحظات و مشابه آن‌ها باید Sisuی درونتان را فرابخوانید و آن را رو کنید.
- وقتی کسب‌و‌کار خودتان را راه می‌اندازید، حتی اگر هیچ راهنما و مرجعی ندارید: Sisu
- وقتی هنوز ۳ کیلومتر به خط پایان مسابقه باقی مانده، اما احساس می‌کنید یک قدم دیگر هم نمی‌توانید بردارید: Sisu
- وقتی تا صبح به‌خاطر مراقبت از فرزندان کوچکتان بیدار مانده‌اید و رمق و انرژی برایتان نمانده، اما همزمان باید روی ارائه‌تان در جلسهٔ امروز شرکت کار کنید: Sisu
- وقتی به باشگاهتان می‌روید و قرار است برای اولین بار وزنهٔ جدید و سنگین‌تری بزنید: Sisu
- وقتی دچار رخوت و کرختی شده‌اید (مثل سُست شدنِ گاه‌و‌بیگاه بدن در فصل بهار) و فکر می‌کنید این احساس هیچ‌وقت دست از سرتان بر نخواهد داشت: Sisu
- وقتی احساس می‌کنید که برای دستیابی به خواسته‌هایتان، هر کاری از دستتان برمی‌آمده و هر راهی که به ذهنتان می‌رسیده را انجام داده‌اید اما نتیجهٔ مد نظر را دریافت نکرده‌اید: Sisu
همه ما شکست را تجربه می‌کنیم، اما آدم‌هایی که قوّت ذهنی دارند می‌دانند که شکست صرفاً یک رویداد است و هویت و کیستی آنان را تعیین نمی‌کند. Sisu
ایده‌هایی برای بهتر زیستن را در این درس دریافت کنید:
آرسام هورداد در درس خرد زندگی، با معرفی ۲۱ ایدهٔ کاربردی طی ۵ ساعت، شما را برای بهتر زیستن یاری می‌کند. این درس تاکنون به افراد زیادی بینش و الهام بخشیده است تا زندگی را بهتر زیست کنند. برای تهیه این درس غیرحضوری روی تصویر پایین کلیک کنید.
