تحلیل بیشازاندازه (over analysis یا overthinking) مسائل یکی از مشکلاتی است که ما را از اقدام موثر و عملگرایی به موقع باز میدارد. بعضی از افراد با تیپهای شخصیتی مختلف بیشتر از بقیه مستعد این هستند که در دام تحلیلگریِ بیشازاندازه قرار بگیرند.
در این مقاله قصد داریم راهکارهایی برای خروج از این وضعیت ارائه دهیم. به کمک این راهکارها میتوانید روند افکار خودتان را کنترل کنید و اجازه ندهید تحلیلِ بیشازاندازه زمان و انرژی شما را برای انجام دادن کارهای سازندهتر بگیرد.
پس بپردازیم به راهکارها:
*-* *-* “۴۵”]
۱. مراقب ورود به چرخهٔ تحلیلگری باشید
متوجه زمانهایی که وارد چرخه تحلیل بیش از اندازه میشوید باشید، اولین گام برای متوقف کردن تحلیل بیش از اندازه آگاهی داشتن از آن است. وقتی بدانم الان وارد این چرخه شدهام راحتتر میتوانم آن را مهار کنم. برای این کار باید به نوع و روش فکر کردن خودتان بیاندیشید. اگر میبینید یک رویداد یا واقعه را دارید مدام در ذهنتان تکرار میکنید یا میبینید که نگران مسائلی شدهاید که کنترلی روی آنها ندارید، به خودتان بگویید که این سبک افکار برای من سازنده نیستند.
*-* *-* “۴۵”]
۲. افکار خودتان را به چالش بکشید و نقض کنید
هرکدام از ما خیلی راحت ممکن است غرق افکار پریشان و نگرانکننده شویم. خودتان را نقد کنید و متوجه این باشید که ممکن است افکارتان اغراقآمیز باشند. یادبگیرید اشتباهات و خطاهای فکری را قبل از اینکه شما را غرق خودشان کنند شناسایی و متوقف کنید.
*-* *-* “۴۵”]
۳. تمرکزتان را روی راه حل بگذارید
بهطور فعال به حل مسئله فکر کنید. غوطهور شدن در خود مسئله کمکی به شما نمیکند، اما فکر کردن به یک راه حل قطعاً سازندهتر است. از خودتان بپرسید برای اینکه از اشتباهاتی که داشتهاید درس بگیرید و اجازه ندهید این اشتباهات مجدداً در آینده تکرار شوند باید چه کار کنید؟ به جای اینکه مدام به خودتان بگویید چرا فلان اتفاق افتاد، به این فکر کنید که در حال حاضر چه کار میتوانید در مورد آن بکنید.
*-* *-* “۴۵”]
۴. زمانی مشخص را برای تأمل و تفکر اختصاص دهید
لازم نیست غرق در موضوع شوید، همین که مدت زمانی کوتاه و مشخص را برای فکر کردن به آن اختصاص دهید کافی است. به این فکر کنید که اشتباهاتتان کجا بوده است و چطور میتوانید در آینده عملکرد بهتری داشته باشید؟ چه کاری را باید متفاوت انجام میدادید تا نتیجهٔ بهتری بگیرید؟ هرروز بیست دقیقه زمان به این کار اختصاص دهید، در این بیست دقیقه مجاز هستید راجع به رویدادها فکر کنید، در مورد آنها نگران شوید و با دغدغهمندی به آنها فکر کنید. اما بعد از پایان این بیست دقیقه باید به انجام کاری سازندهتر و موثرتر بپردازید. وقتی در خارج از این بازه زمانی فکر یا دغدغهای به سراغتان آمد به خودتان یادآوری کنید که بعداً و در همان بیست دقیقه در مورد آن فکر خواهید کرد.
*-* *-* “۴۵”]
۵. ذهنآگاهی را تمرین کنید
وقتی از نظر ذهنی در لحظه حال زندگی کنید بعید است دیگر نگران آینده باشید یا غم و حسرت گذشته را بخورید. تمرین کنید از نظر ذهنی به اینجا و اکنون فکر کنید. این یعنی ذهنآگاهی و ذهنآگاهی نیاز به تمرین دارد. اما وقتی روی آن مسلط شوید میتوانید از بند تحلیل بیش از اندازه رها شوید.
*-* *-* “۴۵”]
۶. کانال را عوض کنید
لازم نیست خودتان را مجبور کنید که به چیز دیگری فکر کنید. هرچقدر بیشتر سعی کنید از فکر کردن به یک موضوع اجتناب کنید احتمالاً آن فکر بیشتر شما را درگیر خواهد کرد. بهترین روش برای عوض کردن کانال این است که خودتان را مشغول یک فعالیت مشخص کنید. کار کردن روی پروژهای که درگیر آن هستید یا گفتگو با دوستان نزدیک میتواند در کاهش فکر کردن بیشازاندازه بسیار موثر باشد.
منبع: dailypsych.org