زمان تقریبی برای مطالعه این مقاله: ۵ دقیقه
والدین فرزندان درون‌گرا به چه نکاتی باید توجه کنند؟
شاید یکی از چالش‌های برخی از والدین- خصوصاً آن‌هایی که با تئوری تیپ‌های شخصیتی آشنا نیستند- ارتباط برقرار کردن با یک فرزند درون‌گرا باشد.
نداشتن اطلاعات کافی و عدم آگاهی والدین از مفهوم درونگرایی و نپذیرفتن آن به عنوان یکی از الگوهای شخصیتی، ممکن است در مسیر تربیتی فرزندان درون‌گرا مشکلاتی را ایجاد کند.
ما نمی‌دانیم چطور باید با یک کودک درون‌گرا رفتار کنیم و عموماً بر اساس استریو‌تایپ‌ها و کلیشه‌های رایج معتقدیم که فرزندان باید الگوی رفتاری یک برون‌گرا را داشته باشند. زیاد حرف بزنند، زیاد فعالیت کنند، دوستان زیاد و متعددی داشته باشند، از مدرسه که آمدند برای ما از روزشان بگویند و …
«چرا از اتاقت بیرون نمی‌آیی؟»، «چرا نمی‌روی بیرون با هم سن و سال‌هایت بازی کنی؟»، «چرا با من حرف نمی‌زنی؟»، «چرا مدام یک گوشه می‌نشینی و کتاب می‌خوانی؟» تصور کنید این‌ها چه اثرات مخربی می‌تواند روی روحیه یک کودک درون‌گرا داشته باشد.
مشکل اصلی کجاست؟
مشکل از جایی شروع می‌شود که والدین نمی‌خواهند «درونگرایی» را به عنوان یک الگوی شخصیتی عادی بپذیرند و در نتیجه نگران می‌شوند که نکند کودک آن‌ها مشکلی دارد.
گاهی هم کم‌حرف بودن کودشان را به پای ضعف خود در ارتباط برقرار کردن با کودک می‌گذارند. درحالی‌که همه این سوء‌تفاهم‌ها ناشی از عدم آگاهی از یک مفهوم ساده به نام «درونگرایی» است!
متأسفانه هنوز هم برای بسیاری از والدین، درونگرایی کودکشان یک علامت و نشانه منفی تلقی می‌شود. پدر و مادرها انتظار دارند فرزندشان پرشور و بازیگوش باشد، با آن‌ها و با دیگران حرف بزند و بلبل زبانی کند، دوستان زیادی داشته باشد و اجتماعی رفتار کند.
درون‌گرا بودن کودک برای این نوع والدین نوعی سرخوردگی محسوب می‌شود. آن‌ها نمی‌توانند بفهمند که چرا کودکشان این گونه رفتار می‌کند.
فشار به کودک درون‌گرا از جانب والدین
اتفاقی که می‌افتد این است که والدین تلاش می‌کنند به فرزندشان «کمک کنند» تا اجتماعی‌تر شود، با تعداد زیادی از دوستانش رفت و آمد کند و با دیگران در مورد موضوعات بیشتری حرف بزند.
اما بهترین راه این است که تیپ شخصیتی فرزندتان را بپذیرید و آن را کاملاً «طبیعی» بدانید. در عوض سعی کنید به او کمک کنید تا تیپ شخصیتی‌اش (که در این جا منظور ما همان درونگرایی است) را به شکل مناسب و در مسیر صحیح رشد و توسعه دهد. در ادامه چند راهکار برای رسیدن به این منظور را با هم مرور می‌کنیم:
۱. عمیق‌تر نگاه کنید تا چیزهایی بیشتری ببینید
دنیل کانمن در کتاب «تفکر، سریع و کند» در مورد نوعی خطای تصمیم‌گیری صحبت می‌کند که در آن فرد بدون داشتن اطلاعات کافی از مسئله و صرفاً بر اساس آن چه در ظاهر می‌بیند، دست به تصمیم‌گیری می‌زند.
او نام این خطای تصمیم‌گیری را از حروف ابتدایی جمله «همه چیز، همان است که می‌بینی» انتخاب کرده است (WYSIATI- what you see is all that is).
حقیقت این است که ما در اغلب موارد برای فهمیدن آن چه نمی‌دانیم تلاشی نمی‌کنیم. در عوض برای ما راحت‌تر است که از روی ظاهر و آن چه پیداست دست به قضاوت بزنیم.
بسیاری از والدین ناآگاه، فرزند درون‌گرایشان را می‌بینند که مدت زمان زیادی مشغول مطالعه است، یا فقط با تعداد کمی از دوستان صمیمی‌اش معاشرت می‌کند. آن‌ها بر اساس آن چه در ظاهر می‌بینند فکر می‌کنند فرزندشان مشکلی دارد.
درحالی‌که باید عمیق‌تر به این مسئله نگاه کرد. چرا ما این طور به مسئله نگاه نمی‌کنیم که «پسر یا دختر درون‌گرای من دوستان کمی دارد، در عوض با همین دوستان کم رابطه‌ای صمیمانه و عمیق دارد.» او با تعداد کمی از دوستانش ارتباطی صمیمانه دارد چون آن‌ها را دوست دارد و برایشان ارزش قائل است، نه این که نمی‌تواند با کس دیگری دوست شود.
متوجه ظرافت این نگاه شدید؟ در دیدگاه بالا من به جای این که فکر کنم فرزند من نقص یا کمبودی دارد، می‌پذیرم که او روابط عمیق و صمیمانه را ترجیح می‌دهد.
۲. به فرزندتان برچسب نزنید!
خجالتی، گوشه‌گیر، منزوی، روابط اجتماعی ضعیف. این‌ها برچسب‌هایی هستند که اگر مراقب نباشیم به راحتی می‌توانیم روی پیشانی فرزندان درون‌گرا بچسبانیم و آن‌ها را بی‌دلیل سرخورده کنیم.
برخلاف عقیده مرسوم بین عامه مردم، درون‌گرا بودن لزوماً ارتباط مستقیمی با خجالتی بودن ندارد و بسیاری از افراد درون‌گرا اصلاً خجالتی نیستند.
فرزند درون‌گرای شما برای ارزیابی موقعیتی که برایش تازه است نیاز به زمان دارد و این ناشی از ترس اجتماعی او نیست. از طرفی برچسب زدن می‌تواند روی عزت نفس فرزندان درون‌گرا تأثیر منفی بگذارد.
بنابراین سعی کنید بدون برچسب زدن، ویژگی‌های او را بپذیرید.
در قسمت آینده نکات دیگری را که لازم است در تربیت فرزندان درون‌گرا توجه کنیم با هم بررسی خواهیم کرد.
هم‌فکری اول: به نظر شما در تربیت فرزند درون‌گرا به چه نکاتی باید توجه کرد تا مسیر طبیعی رشد او دچار اخلال نشود؟
هم‌فکری دوم: اگر تجربه‌ای نزدیک از تربیت یک فرد درون‌گرا (در میان دوستان و آشنایان) دارید لطفاً بیان کنید.
پاسخ خودتان به دو تمرین بالا را در قسمت کامنت‌ها برای ما بنویسید.
