ادراک چیست؟
✍️مسیر زندگی تو، براساس ادراکِ تو از واقعیت‌های بیرونی شکل می‌گیرد؛ نه بر اساسِ خود آن وقایع
ادراک از وقایع بیرونی یعنی چگونگیِ وزن‌دهی به رویدادها.
وقوع یک رویداد بیرونی از کنترل ما خارج است اما نحوه ادراک ما از آن، کاملاً در اختیار و تسلط ماست.
و جالب این‌جاست که گاهی یک اتفاق واحد، از دید افراد مختلف، به اشکال متفاوتی ادراک می‌شود.
و جالب‌تر این‌که نحوه تصمیم‌گیری، اقدام و پاسخ‌دهی به آن رویداد بیرونی در هر فرد، بستگیِ‌بسیار زیادی به ادراک آن شخص از واقعه دارد.
ادراک‌های متفاوت
بیایید این مسئله را با یک مثال پیش ببریم.
من به دوستم پیامی مهم می‌دهم. صبر می‌کنم و منتظر پاسخ می‌مانم. او پاسخ نمی‌دهد. یک ساعت، دو ساعت، سه ساعت می‌گذرد و حتی پیام من Seen هم نمی‌شود.
حالا بسته به این‌که ادراک من از این ماجرا چه باشد، حس‌و‌حال درونی من، افکار من و واکنش و اقدام من متفاوت خواهد بود. (خیلی جالب است نه؟)
فرض کنید من در سه سناریوی مختلف، ادراکات متفاوتی نسبت به این موضوع دارم:
- ادراک من از موضوع این است که دسترسی او به اینترنت قطع شده و احتمالاً اصلاً متوجه پیام من نشده
- ادراک من از موضوع این است که این روزها سرش خیلی شلوغ است و کارهایش زیاد، برای همین فرصت پاسخگویی به من نداشته
- ادراک من از این موضوع این است که رفیق مشترکمان زیرآب مرا پیش او زده، و حالا ذهنیت دوستم نسبت به من تغییر کرده و برای همین جواب مرا نمی‌دهد
ادراک، فکر و اقدام بعدی را می‌سازد
هر کدام از این سه ادراک منجر به «فکر» و بعد «اقدام» متفاوتی می‌شوند:
- براساس ادراک اول، فکر می‌کنم او احتمالاً دسترسی ساده‌تری به پیامک دارد و در نتیجه مجددا پیامم را آن‌جا برایش می‌فرستم
- براساس ادراک دوم، حس همدلی من بروز می‌کند و فکر می‌کنم احتمالاً الان به کمک نیاز دارد، پس تلفن را برمی‌دارم و تماسی با او می‌گیرم و پیشنهاد می‌دهم اگر کمکی از دست من ساخته است با کمال میل برایش انجام خواهم داد
- براساس ادراک سوم، پیش خودم می‌گویم عجب آدم ابلهِ دهن‌بین و کوته‌فکری است! خیلی راحت با حرف دیگران فریب می‌خورد. این آدم ارزش دوستی ندارد! پس وقتی پیام می‌دهد خیلی سرد پاسخش را می‌دهم
و در نتیجه این اقدام، من پاسخ‌های متفاوتی هم دریافت خواهم کرد؛ پس چرخه ما این‌گونه شد:
واقعه بیرونی- ادراک- اقدام- دریافت پاسخ
در این چرخه، آن‌چه مستقیماً تحت کنترل ماست، ادراک است. پاسخ‌هایی که ما دریافت می‌کنیم، فرصت‌هایی که سر راهمان قرار می‌گیرد، نتایجی که به‌دست می‌آوریم. تا حد زیادی به «ادراک» ما از آن وقایع وابسته است.
لذا مراقب ادراک خودمان باشیم و فعالانه آن‌را ویرایش کنیم، به‌سمت کسب نتایج بهتر و هدفمندتر.
آرسام هورداد
راهبر زندگی
